Actief op 4 meter met de hoelahoep halo

In een eerdere Electron en op mijn blog pa9x.com publiceerde ik mijn experiment met een klassieke halo antenne op de 6 meterband. De klassieke halo is niets anders dan een gevouwen dipool, waarbij de uiteinden van de dipool naar elkaar toe zijn gebracht. De dipool krijgt dan een vierkante vorm of cirkelvorm. Het mooie van deze antenne is dat je alle voordelen geniet van een horizontaal gepolariseerde antenne zoals toenemende gain vs. hoogte boven de grond. Vrijwel omnidirectioneel stralingspatroon. Kleine bouwgrootte, de relatief “rustige” ontvangst van een gevouwen dipool en directe voeding met 50 Ohm coax en een 1:1 balun. De gain van deze antenne is ongeveer 1-2 dB minder dan een gestrekte dipool.

AWK Cobweb geen beste 70 MHz antenne

Nu heb ik vorig jaar mijn FTDX10 aangeschaft en daarmee dus ook toegang tot de 4 meterband gekregen. Mijn AWK Cobweb heeft weliswaar een element voor 4 meter (zie het kortste element in de foto hieronder), maar in feite is dat een open dipool waarvan de benen in een soort U-vorm staan. Niet echt gunstig qua afstraling, laat staan dat die efficient is. Dus had ik het plan om voor deze band ook maar eens een klassieke halo als 70 MHz antenne te bouwen.

Een hoepel van Action voor de halo

Een paar weken geleden stapte ik bij Action binnen. In de hoek van het speelgoed hingen weer hoepels van verschillende diameters, waaronder een hoepel van ongeveer 65 centimer die wel eens zeer geschikt zou kunnen zijn om die klassieke halo omheen te bouwen. Dus voor een paar euro met een hoepel naar huis gegaan. Eerst thuis nog even uitleggen dat het toch echt voor een nieuwe antenne is.

Luidsprekerdraad als gevouwen dipool

Van wat overgebleven 2x 1,5mm2 luidsprekerdraad heb ik een gevouwen dipool gemaakt, beenlengtes ongeveer 100 cm. Met wat kabelbinders vastgezet aan de hoelahoep en tussen uiteinden van de dipoolbenen ongeveer een paar centimeter ruimte gelaten. Deze tussenruimte is belangrijk om een redelijke SWR te krijgen. Als voedingspunt een dipoolcenter gebruikt. Daaronder een 1:1 balun gemaakt van een FT140-43 ferriet ringkern met wat RG-316 windingen, deze had ik nog liggen uit een eerder experiment. Een balun kun je ook maken van vier slagen opgerolde coax, bijvoorbeeld RG-58 op een diameter van 5 centimeter

De balun is belangrijk om de halo te ontkoppelen van de coax, anders gaat de laatste meedoen als antenne. Dat geeft RF in de shack en in het huis en is ook niet gunstig voor de afstraling.

Afstemmen op 70 MHz

In eerste instantie ben ik met de MFJ analyzer gaan afstemmen in de tuin op zo’n 2 meter boven de grond. Het langer en korter maken van de dipoolbenen kan makkelijk door de uiteinden terug te vouwen. In de tuin kreeg ik de halo resonant rond 70 MHz. De SWR was ongeveer 1,3:1. Vervolgens het dak op waarop ik de halo op 10 meter hoogte, net kabelbinders aan een alu buis heb bevestigd. Om de halo stabiel te houden, twee diagonaalschoren gemaakt van pvc elektrabuis.

Resonantiepunt verschoven

Daar bleek dat het afstemmen in de tuin niet het beste idee was, want het resonantiepunt was inmiddels gezakt naar 68 MHz. Waarschijnlijk door invloeden boven op het dak. Ik heb de uiteinden van de dipool een paar centimeter teruggevouwen waardoor het resonantatiepunt weer op 70 MHz kwam. Helaas bleek de SWR nu op 1,8:1 te staan, waarschijnlijk door de grote afstand tussen uiteinden van de dipool. Om dat te corrigeren moest ik de hoepel een paar centimeter inkorten. Geen probleem, de zaag erin en met een korte stukje flexibele pvc elektrabuis, in de buis van de hoepel geschoven, kon ik de uiteinden weer aan elkaar vastmaken. SWR nu 1,3:1, wat absoluut goed is. Nog een beetje gerommeld met de het terugvouwen van de dipooluitenden om het resonantiepunt nog wat scherper op 70,2 MHz te krijgen.

Alleen nu nog wachten op goede condities in de avonden. Want helaas veel storing van zonnepaneelinstallaties hier overdag op 4 meter.

73 Jean-Paul PA9X