Mijn ervaringen met de FTDX10

Sinds 2009 werk ik met een Kenwood TS-480HX, voornamelijk in SSB en digimodes. Een fijne compacte transceiver met een relatief rustige ontvanger en een zender die 200 watt PEP levert. Die 200 watt is niet zaligmakend, maar soms wel lekker om door een pile-up heen te roepen. De ontvangsttechniek achter de TS-480 is alleen niet ontwikkeld om een oplossing te bieden voor de tegenwoordige hoge ruisvloer, veroorzaakt door toenemende manmade noise. Het werd dus tijd om de opgespaarde euro’s te besteden aan een andere transceiver die wel kort metten maakt met QRM.

Beste ontvanger na de FTDX101 en de Flex 6700

Op zoek naar die andere transceiver viel mijn oog op de FTDX10 van Yaesu. Ik had van een bevriende amateur namelijk zeer positieve verhalen gehoord over de ontvangst en dan vooral de DNR (digital noise reduction). Die zou namelijk gehakt maken van elk spoor van QRM. Door wat online research kwam ik tot de ontdekking dat de FTDX10 bijzonder goed uit de bus kwam in de receiver test van Sherwood Engineering. Het is op het moment van schrijven (juli 2024) de “beste ontvanger” na de FTDX101 en de Flex 6700. Dat was koren op mijn molen die alleen nog stroef draaide door al die storing uit de Vlaardingse omgeving.

YouTubers over de FTDX10

Er staat al zoveel content op YouTube waarin transceivers “reviewed” worden, dat je geen winkel meer hoeft binnen te stappen om een transceiver te testen. Er is een groepje amateurs die met regelmaat oordelen geeft over apparatuur. Vooral de gedetailleerde bijdragen van N4HNH vind ik persoonlijk erg goed. In zijn video’s over de FTDX10 demonstreert hij allerlei features. Op de lopende band bij Basic Fit bekeek ik zijn video’s waarin hij de DNR en NB (noise blanker) onder de loep neemt. Ik was erg onder de indruk hoe de ontvanger de storing elimineerde. Het was dan ook op die lopende band dat ik besloot om de FTDX10 aan te schaffen.

Kritische noten

Nu moet ik ook vertellen dat die eerdergenoemde YouTubers ook kritische noten hadden. Vooral over de posities van de toptaak-knoppen, de knoppen die je het meest bediend. Daarnaast was men ook niet gecharmeerd over de bediening vanuit het menu. Waar ICOM met zijn IC-7300 geroemd wordt om het makkelijk te begrijpen bedieningsmenu, wordt het bij de FTDX10 als een misser gezien. Het zou een typsich Yaesu-ding zijn om een niet-gebruiksvriendelijk menu te bedenken.

Zo goed als nieuw

De FTDX10 wordt door een aantal partijen in Nederland verkocht, met prijzen (juli 2024) vanaf 1459 euro. Bij Hamshop kocht ik in oktober 2023 een voordelig exemplaar. Die was nog geen paar weken oud, maar er was onder garantie een kleine reparatie aan gedaan. Refurbished noemt men dat en zo goed als nieuw dus. Hield ik toch weer een mooi bedrag in de broekzak, wat ik kon besteden aan fancy cadeaus voor de XYL.

Gehakt maken van storing?

In het afgelopen halfjaar heb ik de FTDX10 stevig aan de tand gevoeld. In mijn door storing overspoelde QTH was het niet moeilijk om de prestaties van de DNR en NB te testen.

De noise blanker; NB

Laten we beginnen met de NB, die is ijzersterk. Elke pulsachtige storing wordt een kopje kleiner gemaakt. Waar zowel mijn TS-480 en SDRplay RSPduo het niet voor elkaar krijgen, doet de FTDX10 het wel. De NB doet ook buiten de amateurbanden goed werk om hardnekkige storing door PLC (internet via het stopcontact) te minimaliseren. Dat kunnen maar weinig ontvangers.

De digital noise reduction; DNR

De DNR, het pronkstuk, dat is een bijzonder verhaal. Mijn verwachting (lees: hoop) was dat de DNR alle mogelijk storing als sneeuw voor de zon zou laten verdwijnen. Dat doet ie dus niet… Met breedbandige storing heeft de DNR wel moeite. Je kunt deze wel flink “wegdraaien” maar de audiokwaliteit in SSB wordt dan onnatuurlijk blikkerig. Maar het positieve is dat er zeker wel gehakt wordt gemaakt van manmade noise. In mijn geval werkt het vooral op de lage banden subliem. De output is soms zo schoon dat het lijkt alsof je met de persoon in één ruimte zit. In combinatie met de NB filtert de DNR zelfs storing door OTH radar uit. Behoorlijk indrukwekkend!

De ontvanger in het algemeen

Tja, woorden schieten tekort en de emoties van oneindige vreugde zijn maar moeilijk te bedwingen. De ontvanger van de FTDX10 is simpelweg van een andere orde. Zo rustig in vergelijking met de TS-480 en de SDRplay RSPduo, laat staan de FT-857D. Ik hoor signalen die op mijn andere ontvangers door de ruisvloer zakken. De audio is erg prettig om ook lange tijd naar te luisteren. Daarbij moet ik vertellen dat ik een centerspeaker van een oude Sony home cinema set gebruik, waarin passieve filters alles buiten het “spraakgedeelte” wegpoetsen. Zoals de meeste ingebouwde speakers, is die van de FTDX10 ook een compromis.

De zender

Met alle SDR-ontvangers wereldwijd die via het internet te beluisteren, is het makkelijk om te horen wat een tegenstation hoort wanneer ik in SSB moduleer. Nu is naar mezelf luisteren niet mijn leukste bezigheid, want je eigen stem horen is toch altijd een beetje vreemd. Maar als ik mezelf beluister op een webSDR, dan valt me op de dat modulatie in SSB werkelijk subliem klinkt, vol en warm. Andere amateurs geven terug dat in vergelijking met de TS-480, de FTDX10 een stuk beter klinkt. Tegenstations zeggen zelfs dat de FTDX10 met 100 watt beter “doorkomt” dan de TS-480 met zijn 200 watt. Iets wat ik zelf ook hoor via verschillende webSDR’s. Kanttekening, ik gebruik niet de originele handmike maar een Devine DM20 dynamische zangmicrofoon. Die DM20 geeft net een beetje extra “punch”.

De knoppen

Die kritiek van de YouTubers is geheel terecht. De knoppen rond de VFO-knop zijn daar niet handig geplaatst. Met het bedienen van de knoppen raak je namelijk vaak de VFO-knop of een andere knop aan. Het is dus echt “mikken” om de juiste knop te bedienen. Met weinig ruimte tussen de VFO-knop en de FUNC-knop, heb je met dikke worstvingers tevens een uitdaging. Ik moet er wel bij vermelden dat je eraan went, maar het blijft onhandig

Het menu

Daar is ook veel over gezegd en geschreven en ik moet de criticasters gelijk geven. Het menu is niet het meest gebruiksvriendelijke en intuïtief is het ook niet. Je moet echt op zoek naar de taak die je wil uitvoeren. Het goede nieuws is dat je eraan went, alhoewel je er wel de tijd voor moet nemen.

Het display

Hier verschillend de meningen over. Allereerst is het display helder en scherp. De weergave van het spectrum, op verschillende manieren (waaronder 3D) in allerlei combinaties, biedt voor elk wat wils. Sommigen vinden de 3D-weergave helemaal niets of onzin, maar die hoef je dan ook niet te kiezen. Ik vind persoonlijk alle weergaven prettig ogen. Dat geldt ook voor de optie voor de weergave van het display op een externe monitor. Wat overigens alleen werkt als de monitor over een DVI-ingang beschikt. Met dat soort monitoren liggen balken vol bij de kringloopwinkel.

Wat wel en niet handig is

De FTDX10 is lekker plug & play (zoals de meeste moderne transceivers). USB kabel naar je computer en binnen een mum van tijd ben je ook QRV in digimodes. Yaesu geeft wel aan om het vermogen tot 25 watt te reduceren in digimodes. Vaak genoeg voor FT8 en FT4, maar in RTTY kun je daarmee wel wat tekortkomen. Zover ik weet heeft de IC-7300, waarmee de FTDX10 vaak vergeleken wordt, die beperking niet. Alhoewel weinig eindtrappen in radioamateur transceivers 100% duty cycle leuk vinden.

Samengevat

Voor een prijs van rond de 1500 euro krijg je een transceiver met:

+ Sublieme ontvanger welke niet veel slechter is dan flinke duurdere transceivers zoals de Yaesu FT101D (3400 euro) en de Flex 6700 (8000 euro)

+ Mooie volle modulatie (af te regelen met een ingebouwde equalizer).

– Knoppen die op een andere plek hadden moeten zitten.

– Menu waar je “de tijd voor moet nemen”

Kortom, de FTDX10 is een niet zo gebruiksvriendelijk transceiver. Maar dat wordt ruim gecompenseerd door zijn prestaties. Deze transceiver is de moeite waard!

73
Jean-Paul PA9X

Niet geheel onbelangrijk om te melden dat dit mijn persoonlijke ervaringen zijn.